Station 9: Hout uit het bos

Bosgebruik

We gebruiken het bos op allerlei manieren: als sportterrein voor mountainbiken, om te ontspannen tijdens wandelingen, als speelterrein voor schooluitstapjes of als voorraadkamer voor het zoeken naar paddenstoelen. Maar we gebruiken het bos vooral ook als leverancier van een zeer gewilde grondstof: hout. Een groot deel van dit hout wordt verwerkt.

Denk eens na en tel: met hoeveel voorwerpen van hout ben je vandaag al in aanraking gekomen?

Zoveel hout?!

Jaarlijks wordt in Duitsland ongeveer 70 miljoen kubieke meter hout ‘geoogst’. Maar elk jaar groeit er minstens evenveel weer bij in de bossen. De kubieke meter (afkorting: km) is de meest gebruikte maateenheid voor hout. Een kubieke meter komt precies overeen met een kubus van 1 m x 1 m x 1 m vaste houtmassa. Stammen zijn echter geen kubussen, dus moeten ze op een andere manier worden gemeten. De lengte van de stam wordt gemeten met een meetlint en de diameter in het midden met een stamtrechter. De bosbouwers schrijven de afmetingen op de voet van de stam. De boswachter ‘registreert het hout’, d.w.z. hij of zij typt de afmetingen in op zijn tablet en daaruit wordt dan het volume van de stam in Fm berekend.

Kluppe

Afmetingen van de boom: 19 m lang, 31 cm diameter
 

Het kappen van bomen

Er zijn verschillende redenen waarom en wanneer een boom wordt gekapt:

1. Selectie: rond een mooi gegroeide boom worden zogenaamde “concurrenten” gekapt, zodat deze beter kan groeien.
2. Slechte kwaliteit: beschadigde of krom gegroeide bomen zijn moeilijk te verkopen en te verwerken. Ze worden gekapt.
3. Doel bereikt: De boom is groot en sterk genoeg, hij wordt gekapt en verwerkt.
4. Rendabiliteit: Bomen worden gekapt als de houtprijs hoog is en de boseigenaar zijn bomen met winst kan verkopen.
5. Nieuwe generatie: Soms worden bomen gekapt zodat er meer zonlicht op de bosbodem schijnt en kleine, nieuwe bomen beter kunnen groeien.
6. Bosbescherming: Bomen die door ongedierte zijn aangetast, worden gekapt om verspreiding van het ongedierte te voorkomen. Vaak gaat het om schorskevers.
7. Veiligheid: Oude, zieke of beschadigde bomen kunnen onverwachts omvallen en bosbezoekers in gevaar brengen. Ze moeten worden gekapt.

Nieuwe generatie

Door schorskevers aangetaste bomen

Beschadigde bomen

In bosbouwtermen wordt het kappen van bomen ‘houtkap’ genoemd.

Volledige oogstmachines werken economisch

Doel bereikt

Van boom tot houtproduct

Hoe wordt een boom eigenlijk een kast?

Volg met je bal het traject van de boom tot het houtproduct!